Artikel 5.1 Aansturingsartikel
De functionele eis van artikel 5.1, eerste lid, een te bouwen bouwwerk is energiezuinig, is vergeleken met de functionele eisen uit hoofdstuk 5 van het Bouwbesluit 2003 meer algemeen geformuleerd. Bovendien wordt voortaan niet meer gesproken van «voldoende energiezuinig» maar van «energiezuinig». Hiermee wordt de harde noodzaak van energiezuinigheid beter tot uitdrukking gebracht.
Bij Stb. 2019, 501 (in werking getreden per 01.01.2021) is de functionele eis aangepast. In het eerste lid is de functionele eis, een te bouwen bouwwerk is energiezuinig, gewijzigd in «te bouwen bouwwerk is bijna energieneutraal». Deze wijziging van de functionele eis doet recht aan het belang van BENG. Overigens wordt opgemerkt dat het derde lid, dat bepaalt dat het eerste lid niet van toepassing is op gebruiksfuncties waarvoor in de tabel geen voorschrift is aangewezen, voortaan alleen van toepassing is op het bouwwerk geen gebouw zijnde.
De tabel van het tweede lid wijst per gebruiksfunctie voorschriften aan die van toepassing zijn op die gebruiksfunctie. Door aan deze voorschriften te voldoen, wordt aan de functionele eis van het eerste lid voldaan.
Voor de «overige gebruiksfunctie» en het «bouwwerk geen gebouw zijnde» wijst de tabel van het tweede lid geen voorschriften aan. In tabel 5.1 is de aansturing van het nieuwe tweede lid van artikel 5.6 opgenomen [Stb. 2013, 75]. Het derde lid bepaalt dat de functionele eis evenmin op deze gebruiksfuncties van toepassing is.
Om praktische redenen is bij Stb. 2019, 501 de tabel in een onderdeel A en een onderdeel B gesplitst. In onderdeel A is de aansturing van artikel 5.2 opgenomen, en in onderdeel B de aansturing van de overige artikelen. Waar in de tekst van tabel 5.1 wordt gesproken, zijn beide onderdelen tezamen bedoeld.
Uit de gebruikelijke aansturingssystematiek van de tabellen in het Bouwbesluit 2012 volgt per artikellid voor welke gebruiksfuncties dat lid geldt. Overigens wordt er hier op gewezen dat de in tabel 5.1A opgenomen eis voor sommige gebouwfuncties afhankelijk is van de vormfactor Als/Ag. De berekende Als/Ag verhouding wordt daarbij rekenkundig afgerond op twee decimalen achter de komma. Voor een woongebouw met een Als/Ag verhouding van 1,8311 zou dit bijvoorbeeld betekenen dat dit getal wordt afgerond op 1,83. Bij deze verhouding geldt een BENG 1 eis ≤ 65 kWh/ m2 per jaar.
Voor een verdere toelichting op de in tabel 5.1A gebruikte BENG formules wordt verwezen naar de kostenoptimaliteitsstudie. Zie ook het algemeen deel van de toelichting.
Een toelichting op de overige wijzigingen in de tabellen 5.1A en 5.1B is hierna opgenomen in de toelichting op het desbetreffende artikel.
Bij Stb. 2020, 454 zijn beide tabellen aangepast. Met de wijziging van tabel 5.1A is een onvolkomenheid in het onderscheid tussen drijvende bouwwerken (woonboten) op nieuwe ligplaatsen en drijvende bouwwerken op bestaande ligplaatsen hersteld. In artikel 5.2, tweede lid, zoals dat luidde voor de inwerkingtreding van het besluit houdende wijziging van het Bouwbesluit 2012 en van enkele andere besluiten inzake bijna energie-neutrale nieuwbouw (hierna ook het BENG besluit) (gepubliceerd bij Stb. 2019, 501), was voor drijvende bouwwerken met een woonfunctie op een op 1 januari 2018 bestaande ligplaatslocatie een van de tabel afwijkende energieprestatiecoëfficiënt opgenomen. In de systematiek van het BENG besluit is het onderscheid bij drijvende bouwwerken echter niet in het artikel maar direct in de tabel opgenomen. Omdat het in tabel 5.1A in eerste instantie opgenomen onderscheid vragen kan oproepen is ervoor gekozen om in rij 1c «drijvend bouwwerk nieuwe ligplaats» te vervangen door: drijvend bouwwerk (op een) na 1 januari 2018 gerealiseerde ligplaats. In rij 1d is «drijvend bouwwerk bestaande ligplaats» vervangen door: drijvend bouwwerk (op een) andere ligplaats. Onder deze restcategorie vallen dus alle drijvende bouwwerken op ligplaatsen die op 1 januari 2018 bestonden. Met deze wijziging is dit onderdeel van de tabel qua systematiek in overeenstemming gebracht met eerder genoemd artikel 5.2, tweede lid. Met deze wijziging van de tabel is het niet nodig de grenswaarden aan te passen. Voor de woonboten op een na 1 januari 2018 gerealiseerde ligplaats geldt op grond van tabel 5.1A evenals voorheen een zwaardere eis dan voor de woonboten op een ligplaats die er al was op 1 januari 2018.
Met de wijziging van tabel 5.1B is een kolom toegevoegd aan artikel 5.5. Artikel 5.5 zoals dat gewijzigd is met artikel I, onderdeel B van Staatsblad 2020, 84, bevat twee leden. Bij het toevoegen van dit tweede lid is verzuimd tabel 5.1B zoals opgenomen in het BENG besluit overeenkomstig aan te passen. Met het toevoegen van een kolom aan artikel 5.5 is dit gecorrigeerd. De aansturing van het tweede lid is daarmee gelijk aan de aansturing die eerder voor het hele artikel (nu het eerste lid) was opgenomen.
Bij Stb. 2021, 658 is tabel 5.1b per 1 februari 2022 aangepast. In de kolom van artikel 5.6 is het vierde lid aangepast en zijn de leden vijf en zes toegevoegd. De nieuw toegevoegde leden vijf en zes gelden niet voor de industriefunctie (nummer 5 in de aansturingstabel) en de overige gebruiksfunctie (nummer 11 in de aansturingstabel).
